Doğum çok özel bir olaydır ve anne-baba adayları için, yaşamlarında ki en güzel deneyimlerden biridir. Günümüzde gebelik ve doğuma temel yaklaşım, doğumun fizyolojik bir olay olduğu ve çok az tıbbi girişim gerektirdiğidir. Doğal doğum mümkün olduğu kadar müdahale edilmeden yapılan doğumlardır. Gereksiz yapılan her türlü müdahalenin doğumun işleyişi ve hormonların salınımı üzerine negatif etkileri mevcuttur.
Doğal doğumun avantajları nelerdir?
Vücudunuzun kontrolünü mümkün olduğu kadar fazla elinizde tutmak, doğum sürecine aktif şekilde katılmak ve minimum müdahale olsun istiyorsanız, doğuma doğal, ilaçsız bir yaklaşım size en iyi uyan yaklaşım olacaktır.
Bu yolu seçerseniz, acı ve rahatsızlık olasılığını doğum yapmanın bir parçası olarak kabul etmiş olursunuz. Ancak doğru hazırlık ve destek ile kadınlar doğal doğum yaptıklarında çoğunlukla kendilerini güçlenmiş ve son derece tatmin olmuş hissederler.
Avantajları şunlardır:
· Doğal doğum tekniği girişimsel değildir o nedenle siz ya da bebeğiniz için zarar görme ya da yan etki potansiyeli azdır.
· Birçok kadın doğum sırasında yoğun bir güçlenme hissi ve sonrasında da önemli bir iş başarmış olma hissi duyar. Acı çekmelerine rağmen çoğu bir sonraki doğumda da ilaçsız doğumu seçeceklerini söyler. Bazı kadınlar için kontrolün kendilerinde olması acı/ağrı algısını azaltmaya yardımcı olur.
· Serbestçe gezinebilir ve sancılar sırasında rahat olmanıza yardımcı olacak pozisyonlar bulabilirsiniz. Ve ıkınarak bebeğinizi doğurma zamanı geldiğinde doğum sürecini katılabilirsiniz.
· Kasılmaları daha kuvvetlendirmek için suni sancı müdahalesine ihtiyaç duyma, mesane katererizasyonu ya da bebeğin vakum ya da forseps ile alınması olasılığınız epidural alan kadınlara göre daha azdır.
· Sancıları yönetmeye çalışırken eşiniz sürece dahil olarak size yardımcı olabilir.
· Öğrendiğiniz nefes alma egzersizlerini, göz önünde canlandırma tekniğini ve kendi kendine hipnozu hem doğum sırasında hem sonrasında kullanabilirsiniz. Birçok yeni anne emzirmenin ilk günlerinde, doğum sonrası rahatsızlıkla başa çıkmaya çalışırken ya da yeni doğan bir bebeğe bakmanın özellikle stresli olduğu zamanlarda kendilerini rahatlama tekniklerini kullanmalıdır.
Doğal doğum yapmanın dezavantajları nelerdir?
Epiduralın aksine, doğal acı azaltma teknikleri acıyı yok etmez. O nedenle, acı/ağrıyı hissetme ve acıya katlanmaya ilgi duymuyorsanız, epidural ile daha mutlu olursuz. Ayrıca doğal yaklaşımlar özellikle de fazla uzun süren bir doğum ya da çok fazla müdahale gerektiren komplike bir doğum durumunda yeterli olmayabilir.Vajinal Doğuma Yardımcı Teknikler
Bire bir doğum desteği
Size duygusal güvence vermek ve sizi mümkün olduğu kadar rahatlatmak için yardım etme konusunda kararlı birinin yanınızda olması endişe ve stres seviyenizi önemli oradan azaltabilir. Bu kendinizi daha kontrollü hissetmenize ve ilaç kullanmadan doğum sürecinin zorluklarını aşmanıza yardımcı olabilir.
Araştırmalar sürekli olarak profesyonel destek alan kadınların, almayanlara göre sistematik ağrı ilaçlarına ya da epidurala daha az ihtiyaç duyma olasılığı olduğunu, doğumlarının biraz daha kısa sürdüğünü ve forseps ya da vakum yardımıyla doğum ya da sezaryen olma ihtimallerinin daha az olduğunu göstermektedir. Bu durum, sizin yanınızda olan kişinin doğum sırasında size destek olmak ve sizi rahatlatmaktan başka bir sorumluluğu olmayan doğum koçu gibi bir uzman olması durumunda özelikle doğrudur.
Nefes alma egzersizleri ve göz önünde canlandırma
Birçok doğum öncesi sınıf odaklanarak nefes alma ve göz önünde canlandırma tekniklerini programa alır. Siz ve eşinize pratik yapmanız için özel nefes alma şekiller öğretilebilir ve eğitmeniniz göz önünde canlandırmayı (örneğin, sizi sakinleştiren bir yeri ya da bebeğinizin güvenli, kolay şekilde doğuşunu hayal etmek) kullanma konusunda size koçluk yapabilirAyrıca belirli bir kasa yoğunlaşıp onu iyice sıkıp sonrasında mümkün olduğu kadar gevşettiğiniz kademeli ya da kontrollü rahatlama gibi teknikleri de öğrenebilirsiniz.
Yoga ya da meditasyon ile ilgilenmişseniz, doğum süreci boyunca gereken nefes tekniğinin önceden pratiğini yapmış olabilirsiniz. Bakabileceğiniz özel bir şeyi hastaneye getirmenin (örneğin çok sevdiğiniz bir fotoğraf) ya da rahatlatıcı bir müziğin de rahatlamanıza yardımcı olduğunu görebilirsiniz.
Bu teknikler sancılarınızı yönetmenin yolu olarak rahatlama ve eş desteğinden faydalanır. Rahatlama teknikleri ve yoganın ağrının azalması, daha az forseps ya da vakum yardımlı doğum ve doğum deneyiminden daha fazla mutluluk duyma ile ilişkilendirildiğini öneren bazı araştırmalar vardır.
Pozisyonlar ve hareket
Epidural anestezi gibi bir ağrı kesici yöntem kullanmadığınız zaman, sancılar sırasında ayakta durmak ya da eşinize yaslanmak, oturmak ve diz çökmek - ister dik ister dört ayak üzerinde - dahil olduğu çeşitli pozisyonları deneyebilirsiniz.Hareket etmenin sizi rahatlattığını da görebilirsiniz. Etrafta dolaşmayı ya da sallanan sandalyede ya da doğum - pilates topu üzerinde sallanmayı deneyebilirsiniz. Hareket etmek kendinizi daha fazla kontrollü hissetmenizi sağlayarak endişe ve ağrınızı hafifletebilir. Doğumun ilk evresindeki pozisyonlara ve hareketleri inceleyen araştırmaların bir meta analizi dik durumda olmanın ya da yürümenin doğumu bir saat kadar kısaltabileceğini önermektedir.
Sürekli olarak monitöre bağlı olmayı gerektiren bir durumunuz olsa bile yatakta farklı pozisyonlar deneyebilirsiniz. Ayrıca yatağınızın kenarında ayağa kalkıp, oturup ya da yatağınızın etrafını adımlayabilirsiniz.
Bazı hastanelerde serbestçe hareket etmenize izin veren (ve telemetri olarak bilinen) kablosuz monitör sistemleri vardır. Su geçirmez bir cihaz varsa, duş bile alabilirsiniz.
Ikınma evresinde, dik bir duruş bebeğinizin aşağı inmesine yardımcı olabilir ve çömelmek ya da diz çökmek pelvik çıkışınızın açılmasına yardımcı olabilir. Bununla beraber, en iyi pozisyon sizin için işe yarar olan pozisyondur. O nedenle çeşitli pozisyonları denemekten çekinmeyin ve sizi en rahat ettiren pozisyonları kullanın.
AĞRISIZ DOĞUM-EPİDURAL
Anne adayının yan yatırılırak veya oturtularak sırtından bel hizasında omurların arasındaki açıklık uyuşturulduktan sonra özel bir iğneyle girilir. Bu iğnenin içinden incecik bir kateter (yumuşak, bükülerbilir) geçirilir ve iğne çıkarılıp, atılır. Bu kateterden içeriye omurilikten çıkan ve rahime giden sinir liflerinin bulunduğu bölgeye lokal anestetik (uyuşturucu) ilaç verilir. Belirli aralıklarla kateterden ilaç verilirken anne ilacın derinlerde yayıldığını hissedebilir. Kateter anne hareketlerini engellemez. Yapılan bu anestezi şekline epidural anestezi denir ve gerekirse sezaryende de kullanılabilir. Anne göğüs altından itibaren ağrı hissetmez. Ancak, epidural ile olan vajinal doğumlarda operatif yöntemlerin (epizyotomi-kesi yapılması, vakum, forseps takılması gibi) daha fazla kullanılması gerektiği bilinmektedir.
Vajinal Doğumun Avantajları
- Bu doğum yapmanın daha doğal yoludur. Vücudunuz herhangi bir tıbbi müdahale olmadan vajinal yolla doğum yapmak üzere programlanmıştır. Doğum rahim ağzının açılmasıyla başlar ve yeni doğan bebekle biter.
- Kadınlar vajinal doğum sonrası güçlenme ve bir şeyi başarmış olma hissi duyarlar. Çocuk doğurma deneyimine aktif olarak katılırlar.
- Vajinal doğum sonrası hastane yatışının daha kısa olması. (Doğum sonrası 24 ile 48 saat hastanede kalırsınız).
- Vajinal doğum ile daha hızlı iyileşir ve daha az doğum sonrası ağrınız olur.
- Bebeğinizin TTN (yenidoğan bebeğin akciğerlerinden su atılamaması) dahil belli bazı solunum problemleri olma olasılığı daha azdır. TTN ciddi bir sorun değildir ve tedaviyle 2 ile 7 gün arasında temizlenir. Prematüre bebeklerde ve sezaryen ile normal zamanında doğan bebeklerde daha çok görülür.
- Doğum kanalından geçerken oluşan basınç bebeğin akciğerlerindeki bu ekstra sıvının sıkışarak dışarı çıkmasına yardımcı olur. Ayrıca doğal doğum akciğerlerden sıvıları temizleyen epinefrin hormonunun salgılanmasını tetikler.
- Vajinal olarak doğan bebeklerde ilerleyen yaşlarda astım, yiyecek alerjileri ve laktoz intoleransı görülme ihtimalinin daha az olduğu bildirilmektedir. Bunun nedeni doğum kanalından geçerken bebeğin yararlı bakterilere maruz kalması olabilir.
- İkinci ve sonraki hamileliklerde, doğum daha kısa sürebilir ve daha hızlı ilerleyebilir.
- Vajinal olarak doğum yapan anneler sezaryen yapanlara göre daha çabuk ve daha etkili şekilde emzirebilirler.
- Vajinal doğum sonrası hemen temas kuracağınız için bebeğinizle bağlantı kurmak daha kolay olabilir.
- Vajinal doğumda daha az kanama, kan pıhtısı ve iç organ hasarı riskiniz olur.
- Doğum korkusu bazı kadınlar için anksiyete ve duygusal çalkantıya neden olabilir.
- Vajinal doğumların çoğu riskli olmasa da doğum sırasında annede kanama dahil beklenmedik komplikasyonlar oluşabilir.
- Vajinal doğumda perinede yırtık riskiniz olur. Bu durum, hafif yırtıklardan kalın barsağa kadar giden dördüncü derece yırtıklara kadar değişebilir. Bu da iyileşme sürenizi uzatabilir.
- Doğum sırasında kordon dolanması ya da başka problemler nedeniyle bebeğinizin oksijensiz kalma riski vardır.
- Bebeğiniz doğum kanalından geçerken morarma, şişlik ve nadir durumlarda kemik kırıkları dahil fiziksel travma yaşayabilir. Fiziksel travma riski yardımlı vajinal doğumlarda artar (forseps ya da vakum kullanımı).
- Vajinal doğumlar doğum sonrası rahim, idrar torbası sarkması, idrar kaçırma ihtimalini artırabilir.
- Çok nadir durumlarda, rahim dönmesi oluşabilir. Bu rahminizi üst kısmının içinin dışına çıktığında görülen yaşamı tehdit edici bir komplikasyondur. Hemen tedavi edilmezse, ciddi kanamaya ve şoka ve annenin ölümüne yol açabilir.
- Yırtığınız varsa ya da epizyotomi yapılmışsa, bebeğinizin doğumunu takip eden üç ay içinde cinsel ilişki sırasında acı hissedebilirsiniz.
- Bazen doğum sırasında kuyruk kemiğinizi incitebilirsiniz. Bu yaralanmalara sık rastlanılmaz ancak dar ya da farklı bir pelvisiniz varsa ve büyük bir bebek doğuruyorsanız zedelenme, kemik çıkması ya da kırılması daha olasıdır.
- Vajinal doğum yapan kadınlarda üriner inkontinans (idrarını tutamama) oranı sezaryen yapan kadınlara göre daha yüksektir. Yardımla vajinal doğum yapmak, uzun süren ıkınma aşaması ve büyük bir bebek doğurmak riskinizi artırır.
Doula kelimesi eski Yunanca’da “hizmet eden kadın” anlamına gelmektedir. Doula anneye ve ailesine doğumdan önce, doğum sırasında ve loğusalıkta fiziksel, duygusal ve bilgisel destek sağlayan bu konuda eğitimli profesyonellere denir.
Yapılan araştırmalar, Doula’ların katıldığı doğumların daha kısa ve kolay olduğunu, sezaryan, forseps, vakum ve epizyotomi oranlarının azaldığını, ağrı kesicilere ihtiyacın azaldığını, bebeklerin daha sağlıklı ve kolayca emdiklerini ve doğum sonrasında ailelerin daha kolay bir geçiş dönemi yaşadıklarını göstermektedir. Doula bir sağlık çalışanı, bir ebe veya bir hemşire değildir.
Doula’lar genel hastane prosedürlerini ve müdahalelerini olduğu kadar bunların doğum yapan kadınlar ve bebekleri üzerindeki etkilerini anlamak üzere eğitim almışlardır. Ancak bu bilgiyi önerilen müdahalelere karşı objektif bir bakış açısıyla sadece anneleri ve ailelerini desteklemek için kullanırlar.
Doula ne yapar?
Doula’ nın en temel görevi doğum yapan kadının ihtiyaç duyduğu kutsal ve mahrem alanı korumaya yardımcı olmaktır.
• Anneye ruhsal ve fiziksel destek verip onu cesaretlendirir.
• Genel hastane süreçlerini anlamanıza ve bilinçli kararlar vermenize yardımcı olur.
• Doğumunuzla ilgili planlarınızı yaparken sizi seçenekleriniz hakkında bilgilendirir ve seçimlerinizi destekler.
• Anneye doğum kasılmalarıyla daha kolay başa çıkması için nefes teknikleri, ilaç dışı ağrı kesici yöntemler ve doğum pozisyonları öğretir. Ve evde veya hastanede doğumun aşamalarında bu teknikleri yapmanızda size destek olur.
• Doğumun başından sonuna kadar sizinle birlikte olur.
• Bu yoğun deneyim içerisinde sükunetini koruyarak kendinize olan güveninizi artırır,
• Eşinize destek olup, onun istediği oranda doğum deneyiminize katılmasına yardımcı olur.
• Ve en önemlisi o gün varlığı ve desteği ile anneye annelik eder.
Doula nasıl biridir?
Doula öncelikle kadının bedenine ve doğumun mahremiyetine saygılıdır. Meditatiftir, objektiftir ve sizin seçimlerinize saygılıdır. Kendi tercihlerinin sizin doğumunuzu etkilemesine izin vermez. Kendi enerjisinin ve doğum ortamına olan etkisinin farkındadır. Doula içsel çalışmalarını yapmıştır ve yapmaya devam etmektedir. Varlığı ile doğumunuza getirdiklerini farkındadır. Sizi veya kararlarınızı yargılamaz ve kendi yargılarını anneden uzak tutar. Doula, sakindir, hassastır ve en önemlisi yanında kendinizi rahat hissettiğiniz biridir.
Doula ne yapmaz?
Bir doula anne - baba için karar vermez. Ayrıca, herhangi bir prosedür için anne adına bir teklifte bulunmaz. Sadece annenin kararlarını destekler ve gerektiğinde ona doğum planını hatırlatır. Doula medikal prosedürler uygulamaz. Sağlık profesyonellerinin yaptığı işlere müdahale etmez.