Gebeliğimizin 9. Haftasındayız.
Embryomuz artık bacaklarını da oynatmaya başladı ve ultrasonografi sırasında irkilme refleksini izleyebiliyoruz.
8 hf 2 günlükken embryonun ilk beyin dalgaları hissedilebiliyor. Bu haftanın ortasında da beynin dış kabuğu olan korteks 2 kat büyüyecek ve EEG ile ilk beyin dalgaları tespit edilebilecek.
Dilde tat alma tomurcukları beliriyor, hıçkırık başlıyor, burun plakları kapalı ve 6 hafta daha öyle kalacak.
Kalpte 4 odacık oluştu. Atım ritmini sağlayan özelleşmiş hücreler, sağ kulakçıktaki yerlerinde. Kalp atımı en yüksek hızda ve dakikada 167-175 defa atıyor. Bu hız doğumda dakikada 140 atıma düşecek.
Dirsekler belirginleşti ve embryo ellerini oynatmaya başladı. Parmaklar arasında, uç kısımdan çentiklenme başladı. El plağı 6. haftada düz şeklini 7. haftada poligon biçimine bırakmıştı. 8. haftada dikey parmak çizgileri oluşmaya başlamıştı ve bu haftanın sonunda da el ve ayak parmakları tamamen ayrılıyor. Ayak parmakları ve ayak bileği de eli takip ediyor. Eklemler oluşuyor ve kas liflerinin görülmesi kas dokusunun oluşmaya başladığını kanıtlıyor.
Kemik oluşumu bu haftada köprücük kemiği ile başlıyor. Evet, vücudumuzda ilk oluşan kemik köprücük kemiği. Bunu alt ve üst çene kemiği takip ediyor ve kemikleşme diğer kemiklerle devam ediyor. Kemikleşme, kemiklerin setleşmesi işlemidir. Ama bu nasıl oluyor? Önce zar veya kıkırdağa benzeyen bir kemik taslağı oluşuyor. Bu taslağın üzerine kalsiyum ve fosfor yığılarak sertleşme başlatılıyor. Bu işi yani sertleşmeyi ve kemik yapımını osteoblast denen özelleşmiş hücreleri başarıyor. Osteoblastlar daha sonra da bu yapıya küçük kemik parçaları depolamaya devam ederek, kemik yapımını tamamlıyor.
Bağışıklık sistemi olgunlaşıyor, karaciğerde B lenfositler görülmeye başladı. Doğumdan sonra yani korunaklı, güvenli rahim dışına çıktığında, bu hücreler, mikroplarla savaşmak üzere antikor üretimi yapacak.
Kız embryoda yumurtalıklar görülmeye başlandı. Erkek embryoda da Y kromozomu üzerindeki bir gen vasıtasıyla, henüz farklılaşmamış olan yumurtalık dokusu, testis yönünde farklılaşmaya başlıyor.
