Adet kanamanız başlayalı 2 hafta oluyor. Artık kanamanız bitti. Gebeliğimizin 2. Haftasındayız. Henüz gebe değilsiniz ama bu ay gebe kalırsanız ya da döllenme olursa, bu haftayı gebeliğiniz ikinci haftası sayacağız. Bu haftada döllenmek üzere seçilmiş olan yumurtanız, yumurtalıklarınızda olgunlaşmaya devam edecek ve bu haftanın sonunda, bu tek şanslı yumurta, yumurtlama ile atılacak ve tüplere geçerek, yolculuğuna devam edecek. Orada, kendisini dölleyecek olan spermi beklemeye başlayacak.
Adet döngüsünün ilk haftası tamamlandığında, yani kanama henüz bitmiştir, büyüyen yumurtalardan sadece bir tanesi yaşam hakkı kazanır ve diğerleri yok olur. Hangi yumurtanın neden seçildiği hala tam olarak anlaşılamasa da, tek yumurtanın seçilmiş olması insanda her ay bir yumurtlama olmasını sağlar ve fazla yumurtlama %1 görülen çift yumurta ikizleri dışında sınırlandırılmış olur. Yani insan ırkı her gebelikte bir cenin taşıma kapasitesine sahip olduğu için düzenleme daha burada tek yumurta olgunlaştırılmasıyla başlatılmış olur. Bu yarışın ve seçimin galibi sizsiniz. Her birimiz bir mucizeyiz…
Yumurtanın yumurtlama olmak üzere olgunlaşmasındaki en önemli aşamalardan biri, kromozom sayısını yarıya indirebilmek için özel bölünmenin başlamasıdır ve bu komut da, beyinden salgılanan hormon artışıyla yumurtaya verilir. Yani LH artışıyla, hücre bölünmesi kaldığı yerden devam edecek, erkekteki gibi yarım takım kromozoma indirilecektir. Bu yarılanmanın amacı, erkek yumurta hücresiyle birleşme sonrası tekrar tam takım kromozom sayısına ulaşarak, yarısı anne yarısı baba kaynaklı embryoyu oluşturabilmektir. Yumurtlamaya hazır folikül 1- 1.5 cm e ulaşmıştır ve olgun yumurta folikül içinde bir sıvıda yüzmektedir.
Folikülün duvarında bir çatlama oluşur ve yumurtayla içinde bulunduğu sıvı karın boşluğuna bırakılır. Buna yumurtlama diyoruz. Takiben olgun yumurta, tüpün saçaklı uç kısmı tarafından süpürülerek yakalanır ve tüpe alınır. Bu esnada olgun yumurtanın etrafında, spermin geçmesi gereken kalın bir kabuk ve birkaç hücre tabakası bulunur.
Yumurta atıldıktan sonra kalan foliküldeki özelleşmiş, çoğalmış ve estrojen salgılayan hücreler, aynı zamanda progesteron hormonu da salgılama yetisi kazanır ve kana verilir. Bu hormonun görevi, döllenmiş yumurtanın yuvalanacağı rahim iç tabakasını hazırlamak ve kanlanması artmış olan dokunun dökülmesini yani adet kanamasını önlemektir. Rahim iç tabakası 14 gün boyunca yumurtlama sonrası kalan folikül hücrelerinden salgılanacak progesteron etkisiyle kalınlaşıp, gebeliğe hazırlanacak, gebelik olmazsa adet kanaması şeklinde dökülecektir. Çünkü progesteron salgılayan bu hücrelerin ömrü 14 gündür ve sabittir. Bir başka deyişle, adet görme süreleri kadınlar arasında değişse de bunun sebebi yumurtlama zamanının farklı olmasıdır. Halbuki her kadında yumurtlama sonrası adet kanamasına kadar geçen süre sabit olarak 14 gündür. Yumurtlama günü hesaplanmasında da bunu kullanacağız.
Tüplerde ise yumurtlama öncesi ilk 14 gün salgılanan estrojen etkisiyle, tüycüklü hücre sayısı artar ve bu rahme doğru hareket akışı sağlar. Aynı zamanda yumurtlama olduğunda yumurtayı yakalayabilmesi için uçtaki saçakların hareket yetisi kazanması da sağlanmış olur. Yumurta yakalanınca, tüycükler ve tüpteki kas kasılmalarıyla yumurta, rahme doğru hareket ettirilir. Yumurtlama sonrası salgılanan progesteronun bir görevi de, tüplerin iç yüzeyindeki salgı kanalı hücrelerinden yumurta ve döllenmiş yumurtanın tüpteki seyahati boyunca gerekecek besinleri salgılatmasıdır. Döllenme olmazsa, yumurta, 4 gün içinde rahme ulaşır ve yok olup atılır. 14 gün sonrasında da hazırlanmış tabaka adet döngüsü şeklinde atılır.
Bebeğiniz Ne Kadar Oldu ?
Folikülün duvarında bir çatlama oluşur ve yumurtayla içinde bulunduğu sıvı karın boşluğuna bırakılır. Buna yumurtlama diyoruz. Takiben olgun yumurta, tüpün saçaklı uç kısmı tarafından süpürülerek yakalanır ve tüpe alınır. Bu esnada olgun yumurtanın etrafında, spermin geçmesi gereken kalın bir kabuk ve birkaç hücre tabakası bulunur.
Bebeğiniz ve Siz…
Son adet kanamanız başlayalı 8-14 gün oluyor. Dolayısıyla şu an yumurtlama zamanınız ya da çok yakınsınız. Size tuhaf gelebilir ama doktorunuz kaç haftalık gebe olduğunuzu ve tahmini doğum tarihinizi hesaplarken cinsel ilişki zamanınızı değil, son adet kanamanızın ilk gününü esas alacak ve tüm kayıtlarınızda bu tarih gebelik başlangıcınız olarak yer alacaktır.
Gebelik insanda döllenme sonrası 38 hafta sürer ancak sperm ve yumurtanın ne zaman döllendiğini cinsel ilişki zamanınızı bilseniz bile hesaplamak mümkün olmayacağı için ve her kadında yumurtlama adetin 14. Gününde olmadığı için son adet kanamasının ilk gününü kullanacağız. Buna göre gebelik son görülen adet kanamasının ilk gününden itibaren ortalama 40 hafta yani 280 gün sürecektir. Bir başka deyişle döllenme gelecek hafta olacak ama siz bu hafta çoktan gebeliğin 2. Haftasında sayılıyorsunuz.
Döllenmenin olabilmesi için, çok sayıda faktör bir araya gelmelidir ve bunlar arasında en önemlisi de zamanlamadır. Gebelik ihtimalinizi artırmak istiyorsanız, düzenli bir takvim oluşturun ve cinsel ilişkiyi hesapladığınız olası yumurtlama zamanınızın 72 saat öncesiyle, 24 saat sonrasına denk getirmeye çalışın. Bu 4 günlük dönem gebelik olasılığınızın en yüksek olduğu zaman aralığıdır. Kadın genital sistemine bırakıldığında sperm ortalama 72 saat canlı kalırken, yumurtanın ömrü sadece 24 saattir.
Gebelik çalışmalarına başladınız ve hala sigara, alkol ya da ilaç kullanıyorsanız şimdi tam zamanı. Herhangi bir hastalığınız var ve bu sebeple ilaç kullanıyorsanız mutlaka gebe kalmadan ilgili doktorunuza ve Kadın Hastalıkları ve Doğum doktorunuza durumu haber verin. Böylece, ya ilacınız değiştirilecek, ya dozu ayarlanacak ya da bırakılacaktır. Çok yanlış bir uygulama da ilgili doktora başvurmadan gebelik korkusuyla ilacı bırakmaktır. Unutmamalı ki eşlik eden her hastalık gebelik söz konusu olduğunda tekrar multidisipliner olarak değerlendirilmeli ve takip ona göre planlanmalıdır. Birçok hastalık hem gebeliğin seyrini değiştirip sizin ve bebeğinizin sağlığını etkileyebilirken aynı zamanda gebeliğin kendisi de hastalığın seyrini değiştirip daha kötüye ya da daha iyiye götürebilir. Bazı durumlarda da gebelik anne ve bebeğin hayatını tehlikeye sokabilecek durumdaysa kesinlikle yasaklanır ve bu kadınların iyi bir korunma yöntemi kullanması gerekir. Dolayısıyla gebelik öncesi danışma çok önemlidir.
Son olarak, günlük en az 400 microgram folic acid içeren multivitamin preparatınızı almayı unutmayın. İdeali gebe kalmadan 1 ay önce başlamaktır ama şimdi de geç değil.
